ข้อมูลทรัพยากร

เนื้อหาย่อ : ของผู้บรรยาย เรื่องอิทัปปัจจยตา ผู้บรรยายเรื่องนี้ มีความมุ่งหมายส่วนใหญ่ เพื่อให้ผู้ศึกษาได้ทราบ ถึงข้อสำคัญที่ควรทราบ หลายประการด้วยกัน ที่จำเป็นสำหรับ การที่จะ เข้าถึงตัวพุทธศาสนา, ดังต่อไปนี้ : อิทัปปัจจยตา คือคำย่อของเรื่องปฏิจจสมุปบาท โดยมีใจความแต่ เพียงว่า "เมื่อมีสิ่งนี้ๆ เป็นปัจจัย สิ่งนี้ๆ ย่อมเกิดขึ้น", ตลอดถึงปฏิปักขนัย ที่กลับกันอยู่ด้วยในตัว คือว่า "ถ้าไม่มีสิ่งนี้ๆ เป็นปัจจัย สิ่งนี้ๆ ก็ไม่เกิดขึ้น" ถ้าจะกล่าวในรูปของปฏิจจสมุปบาท ก็กล่าวยืดยาว โดยขยายออกไป ตั้ง แต่อวิชชาเป็นปัจจัยให้เกิดสังขาร, สังขารเป็นปัจจัยให้เกิดวิญญาณ ฯลฯ กระทั่งชาติเป็นปัจจัยให้เกิดชรามรณะโสกะปริเทวะทุกขะโทมนัสอุปายาส, พร้อมทั้งฝ่ายดับ ที่ว่า เพราะอวิชชาดับสังขารจึงดับ, เพราะสังขารดับ วิญญาณจึงดับ ฯลฯ กระทั่งเพราะชาติดับ ชรามรณะโสกะปริเทว โทมนัสอุปายาส จึงดับ, ดังนี้. อีกอย่างหนึ่ง คำว่า อิทัปปัจจยตา มีความหมายกว้างทั่วไป จะใช้ กับรูปธรรมอย่างใดอย่างหนึ่ง ในกรณีใดกรณีหนึ่ง ก็ยังได้, เป็นกฎวิทยา- ศาสตร์ทั่วไปก็ได้, ส่วน ปฏิจจสมฺปบาทนั้น มุ่งหมายใช้เฉพาะเรื่องเกิดทุกข์